Πόσο μεγάλο είναι το φεγγάρι σε σχέση με την γη;

Όταν βλέπετε το φεγγάρι (ή Σελήνη) της Γης στον ουρανό, είναι δύσκολο να εκτιμήσετε πόσο μεγάλο είναι. Το φεγγάρι της Γης είναι το φωτεινότερο αντικείμενο στον νυχτερινό μας ουρανό. Όμως, πόσο μεγάλο είναι το φεγγάρι σε σύγκριση με τη Γη; Ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της Γης απλώς ονομάζεται “φεγγάρι” (στα αγγλικά “the moon”) επειδή οι άνθρωποι δεν γνώριζαν άλλα φεγγάρια μέχρι που ο Γαλιλαίος ανακάλυψε τέσσερα φεγγάρια σε τροχιά γύρω από τον Δία το 1610. Το φεγγάρι είναι ο μόνος φυσικός δορυφόρος της Γης και είναι πιο μακριά από τη Γη από ό, τι οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται. Το φεγγάρι είναι κατά μέσο όρο 238.855 μίλια (384.400 χιλιόμετρα) μακριά. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να χωρέσουν 30 πλανήτες μεγέθους Γης μεταξύ της Γης και του φεγγαριού! Το φεγγάρι μας είναι το πέμπτο μεγαλύτερο από τα 190+ φεγγάρια που υπάρχουν γύρω από άλλους πλανήτες στο ηλιακό μας σύστημα. Η διάμετρος του φεγγαριού είναι περίπου 3.475 χλμ. Η διάμετρος της Γης είναι 12.742 χιλιόμετρα. Αυτό σημαίνει ότι το φεγγάρι είναι περίπου 27% (ένα τέταρτο) του μεγέθους της Γης! Πηγή: nasa.gov

Οι 10 πιο δημοφιλείς θρύλοι του φεγγαριού

1- Selene ή ο μύθος του φεγγαριού Η Σελήνη είναι το όνομα της θεάς της σελήνης στην ελληνική μυθολογία, και η Luna είναι ο ομόλογός της στη ρωμαϊκή μυθολογία. Στους μύθους που συνδέονται με αυτές τις θεότητες οι οντότητες ενώνονται με τον θεό του ήλιου. Λέγεται ότι ο θεός του ήλιου ταξιδεύει κατά τη διάρκεια της ημέρας και ταξιδεύει κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η Σελένη είχε δύο αδέρφια: την ανατολή και τον ήλιο (Ήλιος). Η Σελένη ήταν γνωστό ότι τραβούσε το φεγγάρι κάθε βράδυ σε ένα ασημένιο φορείο με δύο άλογα με μακρά γούνα. Ο Ήλιος έκανε το ίδιο πράγμα κατά τη διάρκεια της ημέρας σύροντας τον ήλιο σε ένα πλωτήρα. Η Selene θεωρείται συνήθως μια θεά που έχει πολλούς εραστές και αντιπροσωπεύει την επιθυμία που συνδέεται με το φεγγάρι. 2- Anningan Οι Ιντούι από τις βόρειες περιοχές της Αλάσκας και της Γροιλανδίας έχουν έναν ενδιαφέροντα μύθο για το φεγγάρι. Πιστεύουν ότι ο Anningan, ο θεός του φεγγαριού, πήρε βίαια την αδερφή του, τη θεά του ήλιου. Γι 'αυτόν τον λόγο, αυτός ο θεός προσπαθεί ακόμα να την κυνηγήσει για να την κατέχει και αυτός είναι ο λόγος που την κυνηγάει στον ουρανό κάθε μέρα. Η εμφάνιση και η εξαφάνιση της σελήνης εξηγείται επειδή η Anningan την κυνηγάει μέχρι να πεινάξει και στη συνέχεια εξαφανίζεται για λίγο για να κυνηγήσει τα τρόφιμα και να έχει την ενέργεια να την κυνηγάει πάλι κάθε μέρα. 3 - Ρόνα Αυτός ο μύθος προήλθε από τη φυλή Μάορι της Νέας Ζηλανδίας. Η ιστορία είναι για μια γυναίκα που ονομάζεται Ρόνα που έκανε κάτι λάθος στο φεγγάρι, έτσι αυτό το πήρε πολύ μακριά. Η Ρόνα ήταν κόρη του Θεού της Θάλασσας και έλεγχε τις παλίρροιες. Μια νύχτα έφερνα ένα μπολ με νερό από την παλίρροια όταν ο δρόμος σκοτεινιάζει. το φεγγάρι είχε κρυφτεί πίσω από κάποια σύννεφα και ήταν αδύνατο να δει τίποτα. Όταν η Ρόνα περπατούσε, χτύπησε το πόδι της σε ένα κλαδί που βγήκε από το πάτωμα και έκανε κάποια δυσάρεστα σχόλια για το φεγγάρι. Το φεγγάρι άκουσε τα σχόλιά του και έβαλε μια κατάρα στη Μαορί. Στη συνέχεια άρπαξε τη Ρόνα με το μπολ με νερό της και την πήρε μακριά. Λέγεται ότι όταν η Ρόνα χτυπά το μπολ της, βρέχει στη Γη. Αυτή η ιστορία αντιπροσωπεύει την επίδραση του φεγγαριού στη βροχή και στα νερά του πλανήτη, ειδικά στις παλίρροιες. 4- Λυκάνθρωποι Ο μύθος αυτών των πλασμάτων συνδέεται με την πανσέληνο. Συνήθως πιστεύεται ότι αυτά τα πλάσματα έχουν μια ανθρώπινη μορφή αλλά γίνονται βίαια ζώα όπως ένας λύκος όταν η πανσέληνος βρίσκεται στον ουρανό. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές αυτού του μύθου επειδή κάθε κουλτούρα έχει τα δικά της ειδικά στοιχεία. Παρόλα αυτά, σχεδόν σε όλους τους μύθους αυτό το πλάσμα μπορεί να σκοτωθεί μόνο με μια ασημένια σφαίρα. 5 Ixchel, Mayan θεά του φεγγαριού Μία από τις θεότητες που συνδέονται συχνά με το φεγγάρι είναι η Ιξέλη. αυτή η σχέση γίνεται μαζί της επειδή είναι θεά της γονιμότητας. Η Ixchel ήταν μια πολύ όμορφη γυναίκα με δέρμα από opal που καθόταν στον ουρανό και βουρτσίζει τα λαμπερά μαλλιά της για ώρες. Ο Knich Ahau, ο θεός του ήλιου, ήταν απρόσβλητος από τα γούρια της, αλλά ήταν ο μόνος που ήθελε. Όπως ο Ιξέλης τον συνέχιζε μέσω των ουρανών, ο καιρός στη Γη επιδεινώθηκε. γι 'αυτό ήρθαν οι καταιγίδες και οι καλλιέργειες πέθαναν. Αλλά η θεά ήταν τόσο ερωτευμένη που δεν είδε την καταστροφή. Τέλος, μια μέρα το Ixchel φορούσε ένα πανέμορφο πανί που κατέλαβε τον Knich Ahau και έγινε λάτρεις. Αλλά η σχέση ήταν θορυβώδης και μια μέρα αποφάσισε να την αφήσει κατά τη διάρκεια της νύχτας. έγινε jaguar έτσι δεν θα την αναγνώριζε ποτέ. 6- Οι ειδωλολάτρες και το φεγγάρι Οι ειδωλολάτρες έχουν επίσης τη δική τους ερμηνεία της πανσέληνος. Πιστεύουν ότι η πιο μυστικιστική εποχή της δομής του Stonehenge συμβαίνει όταν το φεγγάρι ανεβαίνει, καθώς είναι η στιγμή που η Γη ενώνει με τον εραστή της: τον ήλιο. 7- Mawu Ο Mawu είναι ένας μύθος που προέρχεται από την Αφρική. Πιστεύεται ότι ο Mawu είναι ο θεός του φεγγαριού που σχετίζεται για πάντα με την θεά του ηλίου: Λίζα. Πιστεύεται ότι οι ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις σχετίζονται με τη στιγμή που το ουράνιο ζευγάρι κάνει αγάπη. Αυτός ο μύθος σχετίζεται με τη δύναμη του φεγγαριού, του ήλιου, του ουρανού, της αγάπης και της επιθυμίας. 8- Tecciztecatl Οι Αζτέκοι πίστευαν ότι όταν ο κόσμος άρχισε, οι θεοί ρώτησαν: «Ποιος θα φωτίσει τον κόσμο;» Και προσφέρθηκε η Tecciztecatl. Όταν ήρθε η ώρα να ολοκληρωθούν τα απαραίτητα τελετουργικά για να συμβεί αυτό, ο θεός φοβήθηκε. Για το λόγο αυτό, ο Nanahuatzin εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία και έγινε ο ήλιος. Τραυματισμένος, η Tecciztecatl την ακολούθησε και έγινε ένας άλλος ήλιος. Αλλά ως τιμωρία οι θεοί έριξαν ένα κουνέλι σε αυτό για να μειώσουν την ακτινοβολία του. Έτσι έγινε το φεγγάρι Tecciztecatl. 9- Chang'e Αυτός ο κινεζικός μύθος είναι για μια γυναίκα που ζει στο φεγγάρι. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του μύθου, αλλά η βασική ιστορία είναι ότι ο Chang'e και ο σύζυγός της ήταν κάποτε αθάνατα όντα, τα οποία αργότερα έγιναν θνητά όντα λόγω της κακής συμπεριφοράς τους.. Προσπάθησαν να επιτύχουν την αθανασία και πάλι με τη χρήση ενός χαπιού, αλλά ο Chang'e στράφηκε στην Αβάρα, πήρε πάρα πολύ από το χάπι και κατέληξε να επιπλέει προς το φεγγάρι, όπου ήταν παγιδευμένος για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το Chang'e είναι το αστέρι πολλών κινεζικών ποιημάτων και είναι ένας από τους κεντρικούς λόγους για τον εορτασμό κάθε πτώσης κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ της Σελήνης της Κίνας. 10- Το κουνέλι της σελήνης Αυτός ο μύθος μπορεί να βρεθεί σε διαφορετικούς πολιτισμούς. ο καθένας έχει τις δικές του παραλλαγές. Αυτό το κουνέλι αναφέρεται στα σημάδια της σελήνης που μοιάζουν με ένα άλμα κουνελιών. Στην Κίνα, ο μύθος του νεφρού κουνελιού είναι πολύ διάσημος. Αυτό το κουνέλι είναι σύντροφος της θεάς του φεγγαριού, Chang'e, και τροφοδοτεί το ελιξίριο της ζωής. Ζήστε στο φεγγάρι με ένα φρύδι και μπορεί να παρατηρηθεί στις 15 Αυγούστου κάθε έτους. Αναφορές 10 ενδιαφέροντες μύθοι και παραμύθια για το φεγγάρι (2016). Ανάκτηση από το exemplore.com Σεληνιακή λαογραφία (2017). Ανακτήθηκε από thoughtco.com Το κουνέλι φεγγάρι στο μύθο και τον πολιτισμό. Ανακτήθηκε από owlcation.com Ix chel. Ανακτήθηκε από goddesgift.com Ουράνιοι Θεοί Selene: το αστέρι της νύχτας (2015). Ανακτήθηκε από το ancient-origins.net Μύθοι για το φεγγάρι. Ανακτήθηκε από το windows2universe.org Ρονά. Ανακτήθηκε από το windows2universe.org Tecciztecatl. Ανακτήθηκε από azteccalendar.com 25 μύθοι και θρύλοι για την πανσέληνο (2016). Ανακτήθηκε από legendsandmyths.net

Πώς θα βλέπαμε τη Γη από το Φεγγάρι;

Στις αρχές της δεκαετίας του ‘70 είχε κυκλοφορήσει το άλμπουμ «Γνώσεις, Πνεύμα, Χιούμορ» της ΜΕΛΟ. Το συμπλήρωναν 120 «χαρτάκια», με ερωτήσεις και απαντήσεις επιστημονικού πιο πολύ περιεχομένου (γεωγραφία, φυσική, ζωολογία και άλλα). Μια όμορφη τετράδα έδειχνε μια σκηνή στη Σελήνη και ρωτούσε το συλλέκτη «πώς φαίνεται η Γη από το Φεγγάρι». Από κάτω έδινε την απάντηση: «50 φορές μεγαλύτερη από ό,τι φαίνεται το Φεγγάρι από τη Γη και λαμπερή». Είναι έτσι; Από τη Γη απολαμβάνουμε την πανσέληνο μόνο όταν τα τρία σώματα, Ήλιος, Γη, Σελήνη, βρίσκονται σε αυτήν ακριβώς τη διάταξη, οπότε φωτίζεται όλο το ημισφαίριο της Σελήνης που κοιτά προς τη Γη «Έχει πανγή απόψε κι είν’ ωραία» Πρώτα κάποιες άλλες πληροφορίες. Αν ζούσαμε στη Σελήνη, θα βλέπαμε τη Γη να εμφανίζει φάσεις, όπως το Φεγγάρι στον ουρανό μας. Ας τις ονομάσουμε εμείς «πανγή», «μισογή», και «νέα γη». Με μια ιδιομορφία μάλιστα: Την ίδια νύχτα που στη Γη θα βλέπαμε τη Σελήνη ως πανσέληνο, από τη Σελήνη η Γη δεν θα ήταν καθόλου ορατή. Μην χάνεστε, ο λόγος είναι πολύ απλός: η πανσέληνος οφείλεται στο γεγονός ότι εκείνη τη στιγμή η Γη βρίσκεται ανάμεσα στον Ήλιο και τη Σελήνη. Αλλά τότε, την ίδια στιγμή, από τον Ήλιο θα φωτιζόταν μόνο η αθέατη (από τη Σελήνη) πλευρά της Γης. Αντίστροφα: την στιγμή που από τη Σελήνη θα βλέπαμε ολόκληρη τη Γη πλήρως φωτισμένη (δηλ. ως πανγή), αυτό θα σήμαινε ότι η Σελήνη βρίσκεται ανάμεσα στον Ήλιο και τη Γη. Συνεπώς, θα ήταν αδύνατο εμείς εδώ στη Γη να δούμε τη Σελήνη, αφού θα χανόταν μέσα στο δίσκο του Ήλιου. Η μεγαλύτερη όμως διαφορά είναι ότι η Γη δεν θα ανέτειλε και δεν θα έδυε ποτέ στον «ουρανό», δεν θα τον διέσχιζε δηλαδή όπως κάνει εδώ η Σελήνη, αλλά θα βρισκόταν πάντα στο ίδιο σημείο του. Σαν ένα κάδρο κρεμασμένο σε ένα καρφί στον τοίχο: θα την εντοπίζαμε την πρώτη μέρα στο παράθυρο του σεληνιακού μας σπιτιού και έκτοτε θα ξέραμε πάντα πού θα την βρούμε. Αυτή η παραξενιά οφείλεται σε ένα γεγονός: η Σελήνη έχει «κλειδωθεί» βαρυτικά στον πλανήτη μας. Στο πέρασμα των χρόνων περιστρεφόταν γύρω από τον άξονά της όλο και πιο αργά, ώσπου έφτασε να της παίρνει το ίδιο ακριβώς διάστημα, 27 και κάτι μέρες, που της παίρνει για να περιστραφεί γύρω από τη Γη. Έκτοτε οι δυο κινήσεις «κλείδωσαν» για πάντα. Αυτός ο συγχρονισμός έχει ως αποτέλεσμα η Σελήνη να μας δείχνει πάντα το ίδιο πρόσωπο, τη μισή περίπου επιφάνειά της. Αν σε μια μεγάλη πλατεία στρεφόμαστε διαρκώς προς έναν άνθρωπο, όπου κι αν πάει, ποτέ δεν θα χαθεί δεξιά ή αριστερά από το οπτικό μας πεδίο. Ποτέ δηλ. δεν θα «ανατείλει» ή θα «δύσει». Σε σχέση με μας, θα βρίσκεται πάντα στο ίδιο σημείο. Έτσι κι η Γη από τη Σελήνη. Την ίδια τάση, να προσθέσω, έχει και η Γη. Και αυτής η περιστροφή γύρω απ’ τον άξονα επιβραδύνεται διαρκώς και ως αποτέλεσμα η γήινη μέρα μεγαλώνει. Ανεπαίσθητα κάθε χρόνο, αισθητά σε εκατομμύρια χρόνια. Πριν σχεδόν μισό δισ. χρόνια η μέρα διαρκούσε 21 ώρες και το έτος είχε 410 μέρες. Αν ο άνθρωπος είχε εξελιχθεί τότε, μπορεί και να δουλεύαμε εφτάωρο. Ποιος ξέρει; Τώρα που βάλαμε τις βάσεις μπορούμε να πάμε στην ερώτηση του άλμπουμ: Θα είναι η Γη «πενήντα φορές μεγαλύτερη από το Φεγγάρι και λαμπερή»; Κατά κάποιο τρόπο, αυτή η ωραία ερώτηση έχει όχι μία, ούτε δύο, αλλά τρεις απαντήσεις. Από τη Σελήνη θα απολαμβάναμε την πανγή, με αυτήν ακριβώς τη διάταξη. Την ίδια όμως μέρα, από τη Γη δεν θα βλέπαμε τη Σελήνη, γιατί θα χανόταν στο φως του Ήλιου Πόσο μεγαλύτερη; Η ακτίνα της Γης είναι 6.371 χλμ. και της Σελήνης 1.737 χλμ. Αλλά τι σημαίνει αυτό για σώματα που βρίσκονται στον ουρανό; Τίποτα απολύτως φυσικά, αφού ξέρουμε ότι για μας, τους μακρινούς παρατηρητές, όχι το πραγματικό μέγεθος ενός ουράνιου σώματος αλλά η απόστασή του καθορίζει περισσότερο αν θα μας φανεί μικρό ή μεγάλο. Για αυτό, και επειδή ο ουρανός είναι σφαιρικός, δεν μετράμε τα μεγέθη και τις αποστάσεις στον ουρανό με μέτρα και χιλιόμετρα, αλλά με μοίρες. Αν γράψουμε με το βλέμμα μας ένα τόξο από τη μια άκρη του ορίζοντα (πχ. το Βορρά) ως την απέναντι (το Νότο) τότε έχουμε διατρέξει 180 μοίρες. Στο γήινο ουρανό, η Σελήνη έχει πλάτος μισή μοίρα (για να το πω σωστότερα, κάθε της διάμετρος είναι μισή μοίρα). Αν τεντώσουμε το χέρι μας, σηκώσουμε το ένα δάκτυλο και κλείσουμε το ένα μάτι, μπορούμε να κρύψουμε από πίσω του την πανσέληνο (δοκιμάστε το στις 23 Ιούλη). Επειδή όμως η Γη έχει σχεδόν τετραπλάσια ακτίνα, το δικό της πλάτος στον ουρανό της Σελήνης είναι τετραπλάσιο, 2 μοίρες, και δεν κρύβεται πια πίσω από ένα δάκτυλο. Αυτή είναι η πρώτη απάντηση: στον ουρανό της Σελήνης, μετρώντας σε μοίρες, η Γη έχει πλάτος τετραπλάσιο απ’ ό,τι η Σελήνη στον ουρανό της Γης. Αν όμως συγκρίνουμε την επιφάνεια των δύο κύκλων (της πανγής με την πανσέληνο) τότε προφανώς η πρώτη δεν είναι μόνο 4 φορές μεγαλύτερη. Για να βρούμε πόσο, υπολογίσουμε απλώς το λόγο των δύο εμβαδών, που προφανώς είναι πρ2. Επειδή δε (ακτίνα Γης) = (3,67 ακτίνα Σελήνης) η επιφάνεια της πανγής είναι (3,67)2 = 13,5 φορές η επιφάνεια της πανσελήνου. Κι αυτή είναι η δεύτερη απάντηση: η πανγή στο σεληνιακό «ουρανό», είναι 13,5 φορές μεγαλύτερη από την πανσέληνο στο δικό μας. Αλλά πόσες φορές λαμπρότερη; Εδώ μπαίνει ένας άλλος παράγοντας που έχει να κάνει με την αντανάκλαση του φωτός στην επιφάνεια ενός σώματος, ή όπως λέγεται στη φυσική, της λευκαύγειας (αλλά στα αγγλικά albedo/άλβεδο, με λατινική ρίζα). Ένα σώμα μπορεί να αντανακλά από το 0% ως το 100% της ακτινοβολίας που δέχεται (περιλαμβανομένου του ορατού φωτός). Τα δάση και οι θάλασσες αντανακλούν λιγότερη, 5-15%. Λέμε τότε έχουν λευκαύγεια 0,05 ως 0,15. Η έρημος έχει λευκαύγεια 0,25 (αντανακλά δηλ. περισσότερη από τη θάλασσα) ενώ τα σύννεφα ακόμα περισσότερη, ανάλογα με το είδος και το ύψος τους: 0,35-0,75. Τη μεγαλύτερη λευκαύγεια έχει το φρέσκο χιόνι, μαζεμένο στις κορυφές των οροσειρών: πλησιάζει το 0,90. Συνεπώς ενώ η Σελήνη με το αμετάβλητο τοπίο της έχει σταθερή λευκαύγεια 0,12, η λευκαύγεια της Γης είναι μεταβλητή. Εξαρτάται από τη νεφοκάλυψη, από το αν από τη γωνία που την κοιτάμε βλέπουμε τους πόλους ή όχι κλπ. Διάφορες πηγές την φέρνουν στο 0,29-0,32, που σημαίνει περίπου 2,5 φορές μεγαλύτερη από της Σελήνης. Αφού λοιπόν η Γη αντανακλά 2,5 φορές περισσότερο φως από ό,τι η Σελήνη και η πανγή έχει 13,5 φορές μεγαλύτερη επιφάνεια από την πανσέληνο, τότε στον ουρανό της Σελήνης θα είναι 33 με 34 φορές λαμπρότερη. Αυτή είναι η τρίτη απάντηση στο ερώτημά μας. Καμιά από τις τρεις κοντά στο ασαφές «50 φορές πιο μεγάλη και λαμπρή» του άλμπουμ, αλλά ας το δεχτούμε, κι εκείνο δεν ήταν δραματικά λανθασμένο. Κι ένα κέρδος αν μετακομίσουμε στη Σελήνη: επειδή η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της πολύ γρήγορα, σε 24 ώρες θα την απολαμβάναμε ολόκληρη. Αντίθετα, εδώ στη Γη είμαστε καταδικασμένοι να βλέπουμε πάντα την ίδια πλευρά της Σελήνης. Την άλλη μισή, την «αθέατη» πλευρά, την είδαμε όταν τη φωτογράφισαν τα πρώτα διαστημόπλοια σε τροχιά γύρω της. Με τα ίδια τους τα μάτια την έχουν δει ως τώρα μόνο 24 άνθρωποι, όλοι Αμερικανοί αστροναύτες του προγράμματος Απόλλων. Και ούτε μια γυναίκα. Αν όμως το σεληνιακό μας σπίτι ήταν στην πίσω, στην αθέατη πλευρά της Σελήνης, τότε… κλαψ! Αντίο Γη. Δεν θα ήταν ποτέ ορατή.

10 πράγματα που σίγουρα δεν ξέρατε για το φεγγάρι!

1. Υπάρχει άνθρωπος θαμμένος στο φεγγάρι; Όχι ακριβώς. Αλλά υπάρχουν οι στάχτες του! Ο λόγος για τον Eugene Shoemaker. Ο Σουμέικερ, το 1961, ίδρυσε τον κλάδο της αστρογεωλογίας και άρχισε τη λεπτομερή χαρτογράφηση της επιφάνειας της Σελήνης με βάση τις τηλεσκοπικές παρατηρήσεις και τις εικόνες από τα διαστημικά σκάφη. Αυτό το έργο κορυφώθηκε, το 1971, με τη δημοσίευση του γεωλογικού χάρτη του ορατού ημισφαιρίου της Σελήνης, υπό κλίμακα 1:5.000.000, από τους Jack McCauley και Don Wilhelms. Ο ίδιος αστρονόμος σχεδίασε το ρομπότ «Λούναρ Προσπέκτορ», το οποίο μεταφέρθηκε στην επιφάνεια της Σελήνης με το σκάφος «Αθηνά – 2» και πιστοποίησε την ύπαρξη μεγάλων όγκων νερού στους πόλους της Σελήνης. Στο μεταξύ, όμως, σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα τον Ιούλιο του 1997, όπως ελέχθη. Έτσι το «Λούναρ Προσπέκτορ» στο τέλος των ερευνών του εκτέλεσε και μια τελευταία αποστολή. Εναπόθεσε εκεί ένα μικρό κυλινδρικό δοχείο διαμέτρου 2 εκ. και ύψους 4 εκ. με ένα μέρος της στάχτης του Σουμέικερ. Στην πλακέτα του κυλινδρικού δοχείου έχει χαραχθεί ο κομήτης Χέιλ Μποπ, ο μετεωρικός κρατήρας της Αριζόνας, το όνομα του ερευνητή Σουμέικερ, και ένα απόσπασμα από τον «Ρωμαίο και την Ιουλιέτα» του Σαίξπηρ, που προτρέπει να σκορπίσουμε τη στάχτη της σποδού στα αστεράκια τ’ ουρανού. 2. Χωρίς το φεγγάρι η ημέρα των 24 ωρών, θα ήταν πολύ μικρότερη! Αν δεν υπήρχε η Σελήνη και αν δεν υπήρχαν οι παλίρροιες η διάρκεια της ημέρας σε απόλυτο χρόνο θα ήταν λιγότερο από το μισό απ΄ ό,τι σήμερα. Θα μεγάλωνε διαρκώς και πάλι, λόγω των παλιρροιών που ασκεί ο Ηλιος, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Η ημέρα θα διαρκούσε περίπου 11 με 12 ώρες στην εποχή μας Επιστημονική εξήγηση: Ο άξονας του σχεδόν ελλειπτικού σχήματος των ωκεανών που δημιουργείται- του λεγόμενου παλιρροϊκού εξογκώματος- δεν συμπίπτει ακριβώς με την ευθεία που ενώνει τα κέντρα της Γης και της Σελήνης. Εξαιτίας της μεγάλης διαφοράς ανάμεσα στην περίοδο περιστροφής της Γης (24 ώρες) και την περίοδο περιφοράς της Σελήνης (περίπου 28 ημέρες) και λόγω της τριβής μεταξύ του νερού και του στερεού πυθμένα των ωκεανών, ο άξονας του εξογκώματος μετατοπίζεται και δεν «κοιτάζει» τη Σελήνη ακριβώς σε ευθεία αλλά με απόκλιση περίπου 10 μοιρών. Λόγω αυτής της απόκλισης, το παλιρροϊκό εξόγκωμα ασκεί ροπή τόσο στη Γη όσο και στη Σελήνη, προσπαθώντας έτσι να αλλάξει τον ρυθμό περιστροφής και περιφοράς των δύο σωμάτων. «Το τελικό αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι ότι,επειδή η συνολική στροφορμή διατηρείται σταθερή καθώς η συνολική ενέργεια του συστήματος μειώνεται,η Σελήνη απομακρύνεται σιγά-σιγά από τη Γη, δηλαδή η ακτίνα της τροχιάς της μεγαλώνει- και η συχνότητα περιστροφής της Γης μειώνεται. Αν θέλετε,η παλίρροια φρενάρει τον πλανήτη μας». (από το Βήμα) 3. Α! Και δεν θα υπήρχαν ούτε καν δέντρα στον πλανήτη μας… Μια τόσο γρήγορη περιστροφή του πλανήτη σημαίνει ότι η ατμόσφαιρά του θα περιστρεφόταν και αυτή με ιλιγγιώδη ταχύτητα γύρω από την επιφάνειά του δημιουργώντας μόνιμες θύελλες με ανέμους που κινούνται με ταχύτητες 200 χιλιομέτρων την ώρα. Σε τέτοιες συνθήκες μάλλον δεν μπορεί να φυτρώσει ούτε χορτάρι,πό σω μάλλον τα δέντρα… 4. Οι άνθρωποι έχουμε αφήσει ήδη σκουπίδια πάνω του. Από τα πράγματα που έχουν αφεθεί από τον άνθρωπο στο φεγγάρι: η κάμερα του διοικητή του Apollo 17 Eugene Cernan, τα ανθρώπινα απόβλητα από αστροναύτες, αναμνηστικές πλάκες, αμερικανικές σημαίες και καθρέφτες που η NASA χρησιμοποιεί για να υπολογίζει την απόσταση από τη Σελήνη στη Γη. 5. Σε αδυνατίζει Ντάξει αυτό μάλλον το ξέραμε. Ένας άνθρωπος 60 κιλών στη γη, είναι περίπου 9,3 στο φεγγάρι και είναι ικανός να πηδήξει πραγματικά ψηλά! moon 6. Τι καιρό κάνει στο φεγγάρι; Πολύ μεγαλύτερες και πολύ μικρότερες από τη γη! Όταν ο ήλιος είναι υπερυψωμένος, η θερμοκρασία μπορεί να φθάσει και τους 100 βαθμούς Κελσίου. Τη νύχτα τώρα, οι θερμοκρασίες μπορεί να φθάσουν και τους -173 βαθμών Κελσίου. 7, Ποτέ δεν μας γυρνάει την πλάτη! Η Σελήνη συμπληρώνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τον άξονά της, σε σχέση με τη Γη, στον ίδιο ακριβώς χρόνο που συμπληρώνει και μια πλήρη περιφορά γύρω της, με αποτέλεσμα να στρέφει πάντα την ίδια πλευρά προς τον πλανήτη μας. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται σύγχρονη περιστροφή. 8. Υπάρχει το Dark Side of the moon; Και το 7 δικαιολογεί για ποιο λόγο δημιουργήθηκε η φράση “The dark side of the mmon”. Η πλευρά του φεγγαριού προς την αντίθετη κατεύθυνση από εμάς, παρέμενε άγνωστη μέχρι και πριν από μισό αιώνα, όταν οι Σοβιετικοί έστειλαν το Luna 3, το οποίο φωτογράφισε, για πρώτη φορά, τη “σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού”. Από τότε, έχουμε καταφέρει να εξασφαλίσουμε και άλλες εικόνες της, αλλά από εκείνη την πρώτη φωτογραφία, δύο πράγματα έκαναν εντύπωση στους ειδικούς: η σκοτεινή πλευρά έχει (α) περισσότερους κρατήρες και (β) καθόλου σεληνιακές θάλασσες. feggari 2 pleryes 9. Το ανθρώπινο είδος είχε σκεφτεί να το ανατινάξει/βομβαρδίσει με πυρηνικά! Κατά τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου, οι Η.Π.Α. είχαν επίσημα σκεφτεί να ανατινάξουνε με πυρηνικά το φεγγάρι ώστε να κάνουν επίδειξη δύναμης στους Ρώσους. (το διάσημο Project A119) 10. Τέλος, η πανσέληνος μας κρατάει ξύπνιους τα βράδια; Συγκεκριμένα, μία έρευνα από την Ελβετία, κατάφερε να αποδείξει ότι τη νύχτα που το φεγγάρι είναι γεμάτο κάνουμε το χειρότερο ύπνο όλου του μήνα: Ο χρονοβιολόγος Κριστιαν Καχοτσεν από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία και η ομάδα του, υποστηρίζουν ότι κατά την πανσέληνο, το άτομο κοιμάται τουλάχιστον 20 λεπτά λιγότερα και η ποιότητα ύπνου είναι λιγότερο καλή, ενώ ο σεληνιακός κύκλος φαίνεται να επηρεάζει τον ανθρώπινο ύπνο, ακόμη και όταν το άτομο δεν έχει δει το φεγγάρι και δεν γνωρίζει την φάση στην οποία βρίσκεται.

Γιατί κάποιες μέρες μπορούμε να δούμε το φεγγάρι την ημέρα;

Η Σελήνη είναι ετερόφωτο σώμα το οποίο εκπέμπει το φως του Ήλιου, που ανακλάται στην επιφάνειά του. Όμως στη διάρκεια της περιφοράς της γύρω από τη Γη παρουσιάζεται στο γήινο παρατηρητή σε διάφορες φάσεις. Άλλοτε φαίνεται ολόκληρος ο δίσκος της (Πανσέληνος), άλλοτε ένα μέρος του (Τέταρτο) και άλλοτε χάνεται τελείως (Νέα Σελήνη). Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη σχετική θέση που έχουν κάθε φορά ο Ήλιος, η Σελήνη και η Γη. Το φεγγάρι μπορεί να εμφανίζεται στον ουρανό την ημέρα επειδή είναι το πιο κοντινό στη Γη ουράνιο σώμα. Με βάση, λοιπόν, τον κύκλο της τροχιάς του άρα και τη θέση του σε σχέση με τον ‘Ήλιο και τη Γη, κάποιες φορές είναι φωτεινότερο την ημέρα από ότι τη νύχτα. Οι βασικές κινήσεις της Σελήνης είναι δύο. Κινείται γύρω από τη Γη σε ελλειπτική τροχιά και συμπληρώνει μια περιστροφή γύρω από το κέντρο της σε 29,53 ημέρες. Ο χρόνος αυτός ονομάζεται συνοδικός μήνας. Επίσης περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της και συμπληρώνει μια περιστροφή σε 27,3 ημέρες. Ο χρόνος αυτός ονομάζεται αστρικός μήνας. Το αποτέλεσμα των δύο αυτών κινήσεων είναι η Σελήνη να δείχνει σε μας πάντοτε την ίδια πλευρά. Ο Ήλιος πάντα φωτίζει μόνο το μισό φεγγάρι, το οποίο βλέπουμε από διαφορετικές γωνίες καθώς περιστρέφεται γύρω από τη Γη. Στην αρχή του κύκλου δε μπορούμε να δούμε το φεγγάρι γιατί καμιά από τις φωτιζόμενες πλευρές του δε φαίνεται από τη Γη. Ωστόσο, καθώς έρχεται κοντά στη φάση της Νέας Σελήνης, η απόσταση από τον Ήλιο μειώνεται. Αυτό σημαίνει ότι είναι λιγότερο ορατό τη νύχτα και περισσότερο ορατό την ημέρα. Το φαινόμενο της αντίθεσης αναφέρεται στο πώς ένα αντικείμενο μπορεί να εμφανίζεται φωτεινότερο όταν φωτίζεται ακριβώς πίσω από τον παρατηρητή. Για παράδειγμα, όταν ο ήλιος δύει και την ώρα εκείνη ανατέλλει το φεγγάρι, τότε ο παρατηρούμενος πλανήτης (Σελήνη) βρίσκεται σε αντίθεση και η Γη βρίσκεται μεταξύ του Ηλιου και του φεγγαριού. Εκείνη τη χρονική στιγμή τα δύο ουράνια σώματα, δηλαδή ο Ήλιος και η Σελήνη, απέχουν γωνιακά ως προς τη Γη 180°. Το φεγγάρι βρίσκεται ακριβώς πίσω από τον Ήλιο μόνο μια στιγμή κατά τη διάρκεια ενός σεληνιακού μήνα: ακριβώς τη στιγμή της Πανσελήνου (180° μακριά από τον Ήλιο). Τον υπόλοιπο μήνα μπορεί να είναι οπουδήποτε από 0° εως 180° μακριά και τουλάχιστον στη θεωρία ορατό στον ουρανό της ημέρας. Οι καλύτερες στιγμές του μήνα επομένως για να δει κανείς το φεγγάρι την ημέρα, είναι κοντά στον πρώτο και στο τρίτο τέταρτο όταν το φεγγάρι είναι 90° μακριά από τον ήλιο.

Σελήνη


Η Σελήνη είναι ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της Γης και ο πέμπτος μεγαλύτερος φυσικός δορυφόρος του ηλιακού συστήματος. Πήρε το όνομά του από τη Σελήνη, αρχαιοελληνική θεά του δορυφόρου αυτού. Λέγεται επίσης και «Φεγγάρι» στη δημοτική γλώσσα. Είναι το φωτεινότερο σώμα στον ουρανό μετά τον Ήλιο, επειδή είναι και το κοντινότερο στη Γη ουράνιο σώμα. Εξαιτίας αυτής της εγγύτητας, η Σελήνη ασκεί ισχυρή βαρυτική επίδραση στη Γη (παλιρροϊκή αλληλεπίδραση), προκαλώντας φαινόμενα όπως οι παλίρροιες, αλλά και επηρεάζοντας τον άξονα περιστροφής της. Η μέση απόσταση Γης - Σελήνης είναι 384.403 χιλιόμετρα (παρατηρείται ότι αυτή η απόσταση αυξάνεται κατά περίπου 0,32[1] εκατοστά το μήνα και αυτό συμβαίνει λόγω των παλιρροϊκών δυνάμεων). Η διάμετρος της σελήνης είναι 3.476 χιλιόμετρα (περίπου το 1/4 της γήινης). Η βαρύτητα στην επιφάνεια της Σελήνης είναι σε ένταση το 1/6 περίπου αυτής της Γης. Περιστρέφεται στον ελαφρώς κεκλιμένο άξονά της σε 27 ημέρες 7 ώρες και 43 λεπτά, ακριβώς στον ίδιο χρόνο που διαρκεί η τροχιακή περιφορά της γύρω από τη Γη. Αυτός ο συντονισμός είναι και ο λόγος που από τη Γη είναι ορατή μόνο η μια πλευρά της Σελήνης, η οποία χαρακτηρίζεται από σκοτεινές ηφαιστειακές θάλασσες, οι οποίες βρίσκονται ανάμεσα στα λαμπρά υψίπεδα και τους κρατήρες. Αν και φαίνεται λαμπρή, στην πραγματικότητα, η επιφάνεια της Σελήνης είναι αρκετά σκοτεινή, με ανακλαστικότητα παρόμοια με αυτή της ασφάλτου. Ανάλογα με τη θέση του Ήλιου, της Γης και της Σελήνης, διαφορετικό τμήμα της Σελήνης φαίνεται να φωτίζεται, δημιουργώντας τις φάσεις της Σελήνης. Οι εκλείψεις Ηλίου προκαλούνται από τη Σελήνη, όταν αυτή περνά φαινομενικά μπροστά από το Ήλιο, σκιάζοντας μέρος της Γης, αντίθετα με τις εκλείψεις Σελήνης που προκαλούνται ομοίως από τον πλανήτη Γη. Λόγω της λαμπρότητας και των τακτικών της φάσεων, η Σελήνη έχει σημαντικό πολιτιστικό ρόλο από την αρχαιότητα. Το πρόγραμμα Λούνα της Σοβιετικής Ένωσης ήταν το πρώτο το οποίο έφτασε στη Σελήνη με μη επανδρωμένη διαστημοσυσκευή το 1959. Το αμερικανικό πρόγραμμα Απόλλο, της ΝΑΣΑ, είναι μέχρι σήμερα το μόνο το οποίο έχει στείλει επανδρωμένες αποστολές στη Σελήνη, αρχίζοντας με το Απόλλο 8 το 1968, το οποίο τέθηκε σε τροχιά γύρω από το φεγγάρι, ενώ έξι αποστολές προσεληνώθηκαν την περίοδο 1969 - 1972, αρχίζοντας με τον Απόλλων 11. Μετά το Απόλλων 17, το φεγγάρι έχουν επισκεφτεί μόνο μη επανδρωμένες αποστολές. Φυσικά χαρακτηριστικά Εσωτερική δομή Η δομή της Σελήνης Η Σελήνη είναι διαφοροποιημένο σώμα. Διαθέτει γεωχημικά διακριτό φλοιό, μανδύα και πυρήνα. Η Σελήνη έχει στερεό εσωτερικό πυρήνα πλούσιο σε σίδηρο με ακτίνα 240 χιλιόμετρα, ο οποίος περιβάλλεται από υγρό εξωτερικό πυρήνα, ο οποίος αποτελείται από υγρό σίδηρο και έχει ακτίνα 300 χιλιόμετρα. Γύρω από τον πυρήνα βρίσκεται ένα μερικώς τετηγμένο στρώμα, με ακτίνα περίπου 500 χιλιομέτρων.[3] Θεωρείται ότι δημιουργήθηκε από την κρυσταλλοποίηση ενός παγκόσμιου ωκεανού μάγματος λίγο μετά τη δημιουργία της Σελήνης.[4] Η κρυσταλλοποίηση του μάγματος θα δημιουργούσε ένα μαφικό μανδύα από την κατακρήμνιση των ορυκτών ολιβίνη, κλινοπυροξένη και ορθοπυροξένη, ενώ πλαγιόκλαστα ορυκτά θα επέπλεαν και θα σχημάτιζαν τον φλοιό. Ο φλοιός του φεγγαριού αποτελείται κυρίως από ανορθοσίτη και δείγματα από τη λάβα στην επιφάνεια της Σελήνης επιβεβαιώνουν ότι είναι μαφικής σύστασης. Γεωφυσικές τεχνικές δείχνουν ότι ο φλοιός έχει πάχος περίπου 50 χιλιόμετρα. Η Σελήνη είναι ο δεύτερος πυκνότερος δορυφόρος στο Ηλιακό Σύστημα μετά την Ιώ. Επιφανειακή γεωλογία Τοπογραφικός χάρτης της Σελήνης Η τοπογραφία της επιφάνειας της Σελήνης μετρήθηκε με laser και ανάλυση στερεοσκοπικών εικόνων. Το πιο ευδιάκριτο τοπογραφικό χαρακτηριστικό της επιφάνειας της Σελήνης είναι ο τεράστιος κρατήρας νότιου πόλου-Αίτκεν, στην άπω πλευρά της Σελήνης, με διάμετρο 2.240 χιλιόμετρα. Είναι ο μεγαλύτερος κρατήρας της Σελήνης και ο δεύτερος μεγαλύτερος επιβεβαιωμένος κρατήρας πρόσκρουσης στο Ηλιακό Σύστημα. Με βάθος 13 χιλιόμετρα, ο πυθμένας του είναι το χαμηλότερο σημείο της Σελήνης. Τα μεγαλύτερα υψόμετρα καταγράφονται ακριβώς προς τα βορειοανατολικά, και έχει προταθεί ότι αυτή η περιοχή είναι παχύτερη λόγω της πλάγιας πρόσκρουσης που δημιούργησε τον κρατήρα στο νότιο πόλο. Άλλοι μεγάλοι κρατήρες πρόσκρουσης, όπως η θάλασσα των Όμβρων και η θάλασσα των Κρίσεων, διαθέτουν επίσης τοπικά χαμηλό υψόμετρο και ανυψωμένα χείλη. Η άπω πλευρά της Σελήνης έχει περίπου 1,9 χιλιόμετρα μεγαλύτερο υψόμετρο από την εγγύς πλευρά. Ηφαιστειακά χαρακτηριστικά Οι σκοτεινές και σχετικά χωρίς χαρακτηριστικά σεληνιακές πεδιάδες οι οποίες διακρίνονται δια γυμνού οφθαλμού αποκαλούνται θάλασσες (maria, ενικός mare), επειδή οι αρχαίοι αστρονόμοι πίστευαν ότι ήταν γεμάτες νερό.[5] Σήμερα είναι γνωστό ότι είναι τεράστιες λίμνες στερεοποιημένης αρχαίας βασαλτικής λάβας. Αν και παρόμοιοι με τους γήινους βασάλτες, οι σεληνιακοί βασάλτες περιέχουν περισσότερο σίδηρο και όχι ορυκτά αλλοιωμένα από νερό.[6][7] Η πλειονότητα αυτής της λάβας εξερράγη ή έρευσε σε βαθύπεδα που δημιουργήθηκαν από προσκρούσεις. Σε αρκετές γεωλογικές περιοχές στην κοντινή πλευρά της Σελήνης βρίσκονται ασπιδωτά ηφαίστεια και ηφαιστειακοί δόμοι.[8] Σχεδόν όλες οι θάλασσες βρίσκονται στην εγγύς πλευρά της Σελήνης, καλύπτοντας το 31% της επιφάνειας της κοντινής πλευράς, σε σύγκριση με τις λίγες και μικρότερες στην άπω πλευρά, όπου καλύπτουν μόνο το 2%.[9] Αιτία αυτής της κατανομής θεωρείται η συγκέντρωση στοιχείων τα οποία παράγουν θερμότητα κάτω από τον φλοιό στην κοντινή πλευρά, όπως φαίνεται από τον γεωχημικό χάρτη που παρήγαγε ο φασματογράφος ακτίνων γ του Lunar Prospector. Τα στοιχεία αυτά θέρμαναν τον υποκείμενο μανδύα, ο οποίος τήχθηκε μερικώς, ανήλθε στην επιφάνεια και εξερράγη.[10][11] Οι περισσότεροι από τους βασάλτες των σεληνιακών θαλασσών εξερράγησαν την Ιμβριακή περίοδο, 3-3,5 δις χρόνια πριν, αν και μερικά δείγματα που έχουν ραδιοχρονολογηθεί και είχαν ηλικία 4,2 δις χρόνια. Η συγκέντρωση των θαλασσών στην κοντινή πλευρά της Σελήνης αντικατοπτρίζει τον παχύτερο φλοιό στα υψίπεδα της άπω πλευράς, τα οποία μπορεί να δημιουργήθηκαν από τη πρόσκρουση με χαμηλή ταχύτητα ενός δεύτερου δορυφόρου λίγες δεκάδες εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό τους. Μέχρι πρόσφατα, οι πιο πρόσφατες εκρήξεις, των οποίων η ηλικία προσδιορίστηκε από τη μέτρηση του αριθμού κρατήρων, φαινόταν ότι έλαβαν χώρα πριν 1,2 δις χρόνια. Το 2006, μια έρευνα στον κρατήρα Ίνα, στη λίμνη της Ευτυχία, ανακαλύφθηκε ένα χαρακτηριστικό χωρίς σκόνη και διάβρωση από συντρίμμια, του οποίου η ηλικία υπολογίστηκε σε μόλις 2 εκατομμύρια χρόνια. Σεισμοί και απελευθερώσεις αερίων υποδεικνύουν συνεχιζόμενη σεληνιακή δραστηριότητα.[12] Το 2014 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη στοιχείων πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας σε 70 ανώμαλες κηλίδες από το Lunar Reconnaissance Orbiter, κάποιες με ηλικία μικρότερη από 50 εκατομμύρια χρόνια.[13][14] Είναι πιθανό ότι ένας αρχικά θερμότερος μανδύας ή/και τοπική αύξηση της συγκέντρωσης υλικών που παράγουν θερμότητα στο μανδύα μπορεί να οδηγούν σε παρατεταμένη δραστηριότητα στην περιοχή της ανατολικής λεκάνης, στα όρια εγγύς και άπω πλευράς.[15][16] Οι περιοχές με λαμπρότερο χρώμα αποκαλούνται γαίες ή υψίπεδα, καθώς βρίσκονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο από τις θάλασσες. Δημιουργήθηκαν πριν περίπου 4,4 δις χρόνια. Σε αντίθεση με τη Γη, θεωρείται ότι τα μεγάλα σεληνιακά βουνά δεν δημιουργήθηκαν από τεκτονική δραστηριότητα.[17] Κρατήρες Μια άλλη γεωλογική εξεργασία η οποία έχει επηρεάσει την επιφάνεια της Σελήνης είναι οι κρατήρες πρόσκρουσης,[18] με κρατήρες οι οποίοι δημιουργήθηκαν από την πρόσκρουση αστεροειδών και κομητών. Εκτιμάται ότι στην εγγύς πλευρά της Σελήνης βρίσκονται περίπου 300.000 κρατήρες με διάμετρο μεγαλύτερη από ένα χιλιόμετρο.[19] Κάποιοι έχουν πάρει το όνομά τους από επιστήμονες, εξερευνητές και ακαδημαϊκούς. Η γεωλογική κλίμακα της Σελήνης υπολογίζεται από μεγάλα συμβάντα πρόσκρουσης. Η έλλειψη ατμόσφαιρας, καιρικών φαινομένων και πρόσφατων γεωλογικών διεργασιών σημαίνει ότι πολλοί από τους κρατήρες είναι καλά διατηρημένοι.